Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen dreigen de Nederlandse Staat opnieuw voor de rechter te slepen als het kabinet ongewijzigd doorgaat met de krimpplannen voor Schiphol.
Dat staat in een brief van brancheorganisaties Airlines For America (A4A), gericht aan minister Barry Madlener van Infrastructuur en Waterstaat, zo bericht De Telegraaf. Onder meer Delta, United, American en vrachtmaatschappijen FedEx en UPS zijn bij A4A aangesloten. Volgens de vereniging heeft het kabinet de Balanced Approach-procedure, die volledig moet worden doorlopen voordat het mes in het aantal vliegbewegingen op Schiphol mag, niet goed uitgevoerd. De regering wil het aantal bewegingen op Schiphol doen afnemen tot een maximum 478.000 per jaar, waar dat aantal nu nog 500.000 is.
De A4A verwijst daarbij naar de kritiek die de Europese Commissie begin deze maand leverde op de krimpplannen van minister Madlener. Brussel kwam met een aantal kritiekpunten, waaronder het feit dat het ministerie van I&W slechts gedeeltelijk rekening heeft gehouden met de vermindering van de geluidshinder die de komst van nieuwe, veel modernere vliegtuigen bij onder meer KLM en Transavia teweegbrengt. Voordat Schiphol definitief tot krimp kan komen, zou het kabinet eerst een aantal stappen opnieuw moeten doorlopen. Maar minister Madlener bagatelliseerde de kritiek dezelfde dag al, en kwam eerder deze week met een uitgebreidere reactie waarin hij de kritiek vanuit Europa min of meer wegwuift en aangeeft de krimpplannen ongewijzigd te willen doorzetten.
Dat kwam hem meteen op kritiek te staan vanuit onder meer BARIN, de branchevereniging van luchtvaartmaatschappijen in Nederland. Volgens voorzitter Marnix Fruitema stuurde Brussel minister Madlener feitelijk terug naar de tekentafel. ‘Het is goed dat de Europese Commissie tot een helder oordeel is gekomen, waardoor we weer vooruit kunnen kijken. We gaan ervan uit dat het Ministerie van I&W de aanbevelingen opvolgt, alvorens een exploitatiebeperking door te voeren; dit laatste lijkt dan ook niet meer nodig.’
Maar het lijkt erop dat het kabinet de plannen voor Schiphol wel ongewijzigd wil doorzetten. Nederland zou daarmee zowel Europese als internationale verdragen schenden, stelt de A4A. De branchevereniging zegt dan onmiddellijk een zaak voor de Nederlandse rechter aan te spannen, en een klacht in te dienen bij het Amerikaanse Ministerie van Transport. In 2023 dreigden de Amerikanen – toen nog onder de regering Biden – ook al met dergelijke stappen over de (nog verdergaande) krimpplannen van toenmalig minister Harbers, die daarop uiteindelijk een streep door de plannen zette. De kritiek vanuit Brussel is nu weliswaar veel concreter, maar zeker onder president Trump zijn strafmaatregelen vanuit de VS verre van uitgesloten.
In december voerden de Amerikanen de druk bovendien al aardig op. KLM-CEO Marjan Rintel heeft geregeld gewaarschuwd dat elke vermindering van het aantal vliegbewegingen op Schiphol kan leiden tot ‘strafmaatregelen in andere landen’. In 2023 dreigden de VS al eens het aantal landingsrechten van onder meer KLM flink in te perken als Amerikaanse maatschappijen geraakt worden door de krimp van de Nederlandse luchthaven. Die dreiging is nog steeds actueel: ‘BARIN waarschuwt al jaren voor retaliatie van verschillende landen. Het is zorgelijk dat Nederland geen enkele les heeft geleerd’, aldus Fruitema.