In september vierde JetBlue voor de tweede keer een feestje op Schiphol: de inaugurele vlucht tussen Boston en Amsterdam was een feit. Eind augustus gingen de vluchten vanuit New York al van start. Up in the Sky sprak met JetBlue-topman Dave Clark over deze belangrijke mijlpalen en de ambitieuze toekomstplannen van de airline in Europa.
‘Deze markt was echt toe aan concurrentie. Klanten hebben nu de mogelijkheid te kiezen voor een extra optie tegen lagere prijzen. En de feedback die we van klanten krijgen is geweldig, dus we zijn erg blij met dit begin’, aldus Clark. JetBlue prijst zichzelf graag aan als een ‘industry disruptor’, zo benadrukte ook CEO Robin Hayes bij de aankomst van de eerste vlucht van de maatschappij op Schiphol. Dat betekent dat de prijsvechter niet alleen zelf concurrerend wil zijn, maar met haar komst ook de prijzen van bestaande maatschappijen op bepaalde routes wil drukken. ‘De andere airlines matchen onze prijzen en hopen dat klanten niet doorhebben hoeveel ze eerder vroegen. Onze komst heeft ervoor gezorgd dat de prijzen voor close-in bookings [boekingen die daags of weeks voor de vluchtdatum worden gedaan, red.] met meer dan vijftig procent naar beneden zijn gegaan. En dat is het belang van concurrentie, want de andere twee maatschappijen die op deze route vliegen [KLM en Delta, red.] zijn partners en hebben antitrustimmuniteit. Dus we zijn eigenlijk de eerste echt concurrent.’
Tegelijkertijd bestaat die joint venture van Delta en KLM al een lange tijd en voelt die voor veel reizigers misschien als vertrouwd. Op het moment dat gevestigde maatschappijen de lagere prijzen matchen, is de vraag wat JetBlue er verder aan doet om klanten te trekken en – vooral – vast te houden. Het antwoord op die vraag ligt in de ‘combinatie van de lage prijzen en de uitstekende ervaring aan boord’, vertelt Clark. ‘Dat is waar JetBlue 23 jaar geleden voor is opgericht, en het is tot op de dag van vandaag onze strategie. We vliegen met heel efficiënte vliegtuigen dus we hebben een lager brandstofverbruik en daardoor lage operationele kosten. De narrowbody’s hebben een heel goede cost per seat-verhouding en bovendien hoeven we minder stoelen te verkopen. Het is dus een heel efficiënt platform met het uitstekende product en de goede service die we als JetBlue leveren. Zo kunnen alle passagiers gebruikmaken van snelle, gratis WiFi, ook boven de Atlantische Oceaan. Daarnaast waren we in 2000 al de eerste maatschappij in de VS die live televisie aanbood. Zo kun je tijdens de reis live naar bijvoorbeeld de Premier League kijken.’
Verdere uitbreiding in Europa
Inmiddels vliegt JetBlue al twee jaar naar Londen, sinds deze zomer naar Parijs en nu ook naar Amsterdam, wat de vraag oproept wat de maatschappij bij een eventuele verdere uitbreiding in Europa op haar verlanglijstje heeft staan. ‘We zijn in juni begonnen met vluchten naar Parijs vanuit New York, en we hebben ook al aangekondigd dat we in 2024 ook vanuit Boston naar Parijs gaan vliegen. We kijken nog naar de exacte data, dus we zijn nog niet begonnen met de verkoop van tickets. En voor daarna: we zijn bezig met één á twee nieuwe bestemmingen in Europa voor 2024. Die hebben we nog niet bekendgemaakt, maar we werken er hard aan en hopen die voor het einde van het jaar aan te kondigen.’
Het zal dus nog even duren voordat we weten wat de volgende Europese bestemmingen zijn die aan het JetBlue-netwerk worden toegevoegd. Er valt echter wel een inschatting te maken op basis van de eigenschappen van de intercontinentale vloot van de maatschappij, die voorlopig bestaat uit Airbus A321LR’s. ‘Daarvan hebben we er nu acht, en er komen er nog drie bij voor het eind van volgend jaar. Daarmee kunnen we een groot deel van West-Europa bereiken. Dus bij het bereik van deze vliegtuigen valt te denken aan Amsterdam, Parijs, Portugal, Madrid en Groot-Brittannië.’ De nieuwe bestemmingen waarmee JetBlue binnenkort komt bevinden zich dan ook waarschijnlijk in het Verenigd Koninkrijk en/of het zuidwesten van Europa, waarbij te denken valt aan steden als Madrid en Lissabon.
Volgende stap: de Airbus A321XLR
De komst van de Airbus A321XLR, die zich momenteel in de eindfasen van de ontwikkeling bevindt, kan grote gevolgen hebben voor de uitbreidingsmogelijkheden die JetBlue in Europa heeft. Het toestel kan met een vliegbereik van ruim 8.500 kilometer ruim duizend kilometer verder vliegen dan de bestaande A321LR’s. ‘Dat brengt bijvoorbeeld Duitsland, Noord-Italië en Zuid-Frankrijk allemaal binnen bereik.’ De Amerikaanse prijsvechter heeft dan ook al dertien exemplaren van het type besteld, al duurt het waarschijnlijk nog wel twee tot drie jaar voordat de eerste daarvan geleverd worden. Maar Clarks team is naar eigen zeggen ‘natuurlijk’ al bezig met de bestemmingen waarop de A321XLR zal komen te vliegen.
De A321XLR wordt de eerste narrowbody met zo’n groot vliegbereik. Het toestel biedt, in een volledige economy-indeling, plaats aan 244 passagiers. Het concept van het vliegtuig, de zuinigheid en stoelcapaciteit van een narrowbody gecombineerd met het vliegbereik dat meer richting dat van de widebody’s gaat, wordt als revolutionair gezien omdat het point to point-ofwel directe verbindingen mogelijk maakt waarvoor niet de vraag bestaat die nodig is om een widebody te vullen. Het type sluit dan ook goed aan bij het bedrijfsmodel van JetBlue: ‘We richten ons als airline als geheel voornamelijk op point to point. Van onze klanten zijn maar ongeveer tien tot vijftien procent overstappers, waar dat bij de grootste Amerikaanse maatschappijen soms wel om de helft van de klanten gaat. We verkopen natuurlijk wel overstapmogelijkheden naar bestemmingen voorbij Boston en New York en we hebben meer dan honderd bestemmingen in Noord- en Zuid-Amerika die je van daaruit kunt bereiken.’ Voor Nederlandse reizigers kan de route tussen New York en Curaçao mogelijk een interessante overstapmogelijkheid zijn, al sluiten de vluchten niet naadloos op elkaar aan. Maar voor toeristen die hun eilandreis graag willen combineren met een citytrip naar de ‘Big Apple’ kan de overstapmogelijkheid voor aantrekkelijke deals zorgen.
Permanent verblijf op Schiphol?
De olifant in de kamer is natuurlijk het behoud van slots op Schiphol gedurende het komende zomerseizoen, dat allerminst zeker is. Het kostte JetBlue al veel moeite om überhaupt start- en landingsrechten te verkrijgen voor deze winter. In juni meldde de maatschappij trots dat ze zich had verzekerd van ‘historische’ ofwel permanente slots voor de winterseizoenen, maar het is nog onzeker of de prijsvechter ook komende zomer naar Schiphol mag blijven vliegen. De gedwongen krimp van de luchthaven dreigt erg ongunstig uit te pakken voor nieuwkomers als JetBlue, die over een klein aantal slots beschikken. Het is niet uitgesloten dat de airline haar dagelijkse lijndiensten tussen Amsterdam en Boston en New York in april weer moet stopzetten. Om die reden maakte de onderneming eind september bekend de Nederlandse Staat alsmede de Europese Unie aan te klagenvanwege de reductie. ‘We zijn enorm hard aan het werk om ervoor te zorgen dat we hier kunnen blijven. Op termijn zouden we het fantastisch vinden om verder door te groeien, maar de aandacht ligt nu voornamelijk op het goed uitvoeren van de twee dagelijkse vluchten die we nu hebben en ervoor te zorgen dat we hier permanent kunnen blijven.’
Verschillend
